Prof. Dr. Mahmud Es'ad COŞAN Rh.A
KIYÂMET ALÂMETLERİ Elhamdü lillâhi rabbil-àlemîn... Ves-salâtü ves-selâmü alâ seyyidil-evvelîne vel-âhirîn, muhammedin ve âlihî ve sahbihî ecmaîn... Ve men tebiahû biihsânin ilâ yevmid-dîn... Emmâ ba'd: Peygamber Efendimiz'in hadis-i şeriflerinin bulunduğu bir kitab bu... [Râmûzül-Ehâdîs] Bu kitabı yazan bizim hocamızın hocasının hocası [Gümüşhaneli Ahmed Ziyâeddin Efendi Hazretleri], eski zamanda yaşamış çok meşhur bir hadis alimi... Uluslarası kitaplara ismi geçmiş bir alim. Süleymaniye'de türbesi var. Allah ruhunu şâd etsin, makàmını a'lâ etsin... Onun kitabından, açılan sayfadan okuyoruz. a. Kıyâmetin Bazı Alâmetleri: Sayfanın birinci hadis-i şerifi: 507/1 (Yetekàrabüz-zamânü ve yukbedul-ilmü ve yülkaş-şuhhu ve tazherül-fitenü ve yeksürül-hercü. Kîle: Vemel-herc, yâ rasûlallah? Kàle: Elkatlü) Bu, mezheb imamı Ahmed ibn-i Hanbel Hazretleri'nin Müsned'inde var, meşhur hadis alimi İmam Buhârî'nin Sahih'inde var. Ebû Hüreyre RA'den rivayet edilmiş bir hadis-i şerif. Kıyamet alâmetlerini anlatan bir hadis-i şeriftir. Ahir zamanda ne olacak? Bu ümmetin sonuna doğru, dünyanın bozulmasına yakın ne olacak?.. 1. Zamanın Yakınlaşması (Yetekàrabüz-zamân) "Zaman yakınlaşır." Yakınlaşmaktan murad acaba ne olabilir?.. Dünle bugün arası 24 saat... Zamanın yakınlaşması demek, bu aradaki zamanın sanki hızlı geçiyormuş gibi bereketsiz, insanın bir şey yapamadığı, olayların hızla geçtiği, tatsız bir zaman olması olabilir; bu bir. Bu mânevî bir izah... Maddeten zaman yaklaşabilir mi?.. Meselâ 24 saat olan bir gün 18 saate iner mi?.. Gökte bir olay olur, bir kuyruklu yıldız geçer, bir tesir olur, dönüş değişir. Meselâ, kıyamet alâmetlerinden birisi güneş batıdan batacak, üç gün doğmayacak. Üç gün bekleyecekler, doğudan doğmayacak; sonra batıdan doğacak. Bu sahih bir hadis-i şeriftir: (Tatlüaş-şemsi min mağribihâ) "Güneşin battığı yerden gerisin geri doğması kıyamet alâmetlerinden birisidir." O zaman sahabe-i kiram hemen sormuşlar, demişlerki: "--Yâ Rasûlallah, biz o zamana yetişirsek, namazı nasıl kılacağız?" Peygamber Efendimiz de: "--Günleri normal olduğu, tabii olduğu zamana göre kıyas ederek, öyle kılarsınız." buyurmuş. Burdan ne çıkıyor, bu hadis-i şeriften çıkan ders nedir: Dünyanın kuzeyine doğru gidildikçe, İsveç'in kuzeyinde altı ay güneş batmayan yerler var. Altı ay güneş batmıyor; yükseliyor ufukta, alçalıyor, ama batmıyor. Altı ay da güneş batıyor, doğmuyor; ortalık bir aydınlanıyor, alacakaranlık oluyor, biraz daha kararıyor. Böyle güneşin doğmadığı, batmadığı yerlerde, ya da namaz vakitlerinin teşekkül etmediği yerlerde nasıl namaz kılınacak?.. Meselâ yatsı ne zaman olur?.. Güneşin battığı yerde kırmızılığın kaybolup, oranın lâcivert olduğu, gecenin oraya da çöktüğü zaman olur. Böyle bir olay olmuyorsa, ordaki kırmızılık hiç geçmeden, güneşin doğma yerinden kırmızılık başlarsa ne olacak?.. Burda yatsı olmadan sabah olmaya başladı. Çünkü doğudan kırmızılık, ışık başladı mı, artık imsak olmuştur, sabahın vakti girmiştir. Yatsının vakti girmeden sabahın vakti başladı... --Hocam bu anlattığın şey olur mu? Oluyor, İsveç'te benim başıma geldi. Almanya'nın bazı yerlerinde de böyle oluyor, yatsının vakti teşekkül etmiyor. Böyle namaz vakitlerinin tarif edilen şartlarının teşekkül etmediği zamanda namazı nasıl kılacağız?.. Peygamber Efendimiz'in bu hadis-i şerife göre... Daha aşağılarda namaz vakitlerinin teşekkül ettiği hangi şehir varsa, ona benzeterek kılacağız, bitecek iş... Namazlarımızı aksatmayacağız. Namaz vakti teşekkül etmedi diye kılmamak yok da, ona benzeterek kılmak var. "--Bir keresinde bir imam bize teravihi de kıldırmadı, yatsı namazını da kıldırmadı." (dedi bir amca.) Ulemamızın sonuç olarak söylediği bu... Alimlerimiz bu sonucu nerden çıkartmışlar? Demin söylediğim kıyamet hadisinden çıkartmışlar. "Mâdem güneş doğmadı, namazı nasıl kılacağız?" diye sahabe-i kiram sormuşlar; "Evvelki doğduğu zamanlardaki vakitlerde kılarsınız." buyrulmuş. Demek ki buralarda, teşekkül etmediği yerlerde de teşekkül eden yere benzeterek, o saatlerde kılarsak, mesele biter. Bu hükmü hadisten çıkartmış oluyor alimlerimiz. Kılmayanın mesnedi yok, mesnedsiz. Beş vakit namazın bir tanesini kılmamış oldu. Ama alimlerimizin mesnedi var, hadis-i şerife dayanıyor, doğru olan bu... Biz şimdi o öyle söylemiş, bu böyle söylemiş dersek, cemaatin aklı karışır. Öyle demeden, her yerde doğruyu söylemeye karar aldık. İhtilafları söylemeden, doğruyu söyleriz; olur, biter. Konya'da büyük bir alim var. Onun namına şimdi Hacı Veyiszâde Camii diye, Konya'nın merkezinde şâhâne bir külliye yapıyorlar. Camisi var, her şeyi var, güzel bir külliye oluyor. O hocanın hocası varmış. O evliyâullahtan bir kimse, kerametlerini herkes anlatıyor. Bir kerametini de anlatalım da, ruhu şad olsun, Allah şefaatine erdirsin: Kapı Camii, Konya'nın merkezinde meşhur bir camidir. Birisi Kapı Camii'nde, "Şu hocanın yanına gideyim, çocuğum olmuyor. Şuna söyleyeyim, bizim için dua etsin, çocuğumuz olsun!" diye gönlünden geçirmiş. Namazdan sonra hoca kalkmış, dosdoğru bunun üstüne yürümüş, hızlı hızlı gelmiş: "--Sen senelerce önce laf arasında, 'Evleneyim de isterse çocuğum olmasın!' demedin mi?.." demiş. Kerametine bak! Bana dua etsin diye söylemeye niyetleniyor, o da ona geliyor, hem de senelerce önce söylediği bir yanlış sözünü hatırlatıyor. Çocuk olmayışının sebebi odur diye öyle söylüyor. Böyle bir zât... Bunun hocası da, bunu yetiştiren bir hoca... Kadının birisi gelmiş: "--Efendim, kuyunun içine bir hayvan düştü, ne yapmamız lâzım?" diye sormuş. O da demiş ki: "--İkiyüz kova su çekersin kuyudan, dışarı dökersin. Ama elli kova daha çeksen daha iyi olur." demiş. Hocası da, "Ne cevap verecek?" diye bakıyormuş, hemen seslenmiş: "--Kızım, ikiyüz kova suyu çek, ikiyüzbirinci kovayı getir bana, içeceğim! Hadi yallah..." demiş. Kadını gönderdikten sonra da talebesine demiş ki: "--Evlâdım, oğlum, halka çatal söz söyleme, çeşitli söz söyleme! Çünkü doğrusunu unutur, eğrisi aklında kalır. Unutur, karıştırır; öyle mi dediydi, böyle mi dediydi... Bir tek doğruyu söyle, doğruyu bilsin, eğrisini hiç söyleme! Zaten kafasında bir sürü derdi var, sıkıntısı var, fikri var; sadece doğruyu söyle, ihtilâflı söz söyleme!" demiş. Çok hoşuma gitti. Çünkü, millete bir söz söylüyorsun, unutuyor, yanlış hatırında kalıyor; bir de "Hocaefendiden duydum, şöyle dedi." diyor. Bununla ilgili bir fıkra anlatalım: İki müslüman konuşuyorlarmış, birisi ötekisine demiş ki: "--Eşek anırdığı zaman abdest bozulur." Ötekisi de demiş ki: "--Hadi ordan yâ, öyle şey olur mu? Eşek anırdı diye herkesin abdesti mi gidecek, ne ilgisi var?.. Abdestin bozulması neden olur, belli: Kanarsa bozulur, küçük abdeste, büyük abdeste çıkarsa bozulur. Yaslanarak uyursa bozulur. Eşek anırdı diye abdest bozulması yoktur." demiş. "--Ben meşhur alim filâncanın vaazında bunu duydum. Gideceğiz ona soracağız. " demiş. "--O alim böyle söylemez!" "--Vallàhi söyledi." demiş. Kalkmışlar o alime gitmişler. "--Hocam bu diyor ki: 'Eşek anırdığı zaman abdest bozulur.' demişsiniz. Ben de inanmadım, size sormağa geldim." Alim şöyle başını eğmiş, sakalını sıvazlamış. "--Öyle dedim ama, bu senin arkadaşın vaazın ilk yarısında uyumuş, tam vaazın sonuna geldiği zaman uyanmış, en son cümleyi duymuş. Ben dedim ki: Çölde bir insan gidiyor, su kapları hayvanın üzerinde... Namaz vakti geldi de, ineyim namaz kılayım dedi, hayvandan indi. Abdest bozacak, abdest alacak, ezan okuyacak, namaz kılacak... Tam o sırada hayvan ürktü, kaçtı. O tarafa baktı yok, bu tarafa baktı yok; hayvan gitti. Su da hayvanda, namaz vakti de geçecek. Su olmadığı için, teyememmüm abdestini aldı. Namazını kılacaktı ama, eşek anırdı; tamam, su yakında, o zaman teyemmüm bozulur. Suyu bulunca teyemmüm bozulduğu için abdesti bozulur." demiş. Bunlar fıkra ama, güzel şeyler. İnsanın lafı doğru anlaması lâzım! Herkes de doğru anlasa bile bazan böyle yanlışlıklar olur. En iyisi, insanın ağzından eğri söz çıkmaması... Bizim dört tane dergimiz var, bir uluslarası radyomuz var, bir bölgesel televizyonumuz var... Gazetelerde edepsizin birisi, din düşmanının birisi bir laf söyler... Veya hükümetten tanıdığımız, merhabamız olan birisi bir laf söyler... Veya paşalardan, ağalardan birisi bir laf söyler. Ben eğri sözü hiç yazmam, onun doğrusunu yazarım. Eğriyi yazıp da adamın kulağına eğriyi sokmam, şu meselede işin aslı şöyledir diye doğruyu yazarım. Benim aldığım karar o... Gelelim meselemize; namaz vakitleri teşekkül etmeyen bir beldede, yakında teşekkül eden yere uydurularak yine beş vakit kılınır. Namazın dört vakte, üç vakte indirilmesi olmaz. "--Namazı kıldırmadı, caminin o gün sonu oldu, cemaat dağıldı." (dedi biraz önceki şahıs.) Sonuç da iyi olmamış. Zâten sonucun öyle olacağından dolayı bile öyle dememesi lâzımdı. Tenfir-i cemâat diye bir mesele var. Tenfir, nefret ettirmek demek... Hocaların dikkat etmesi gereken işlerden birisi de, cemaati nefret ettirecek iş yapmamaktır. Cemaati nefret ettirirsen, camiye gelmez; dağılır cemaat... Neden olur?.. Hoca iyi niyetli, mübarek, ak sakallı, iyi bir hoca ama, çok uzun namaz kıldırıyor. "--Hadi o camiye gidelim!" "--O çok uzun kıldırıyor namazı, şu camiye gidelim..." Bak, uzun kıldırıyor diye gelmedi camiye.... Ne yapacak? Kısa kıldıracak. Allah razı olsun olsun, hocaefendi bugün cumada hem güzel konuştu, hem tam kıldırdı, hem kısa kıldırdı. İşe giden de gitti. Çok hoşuma gitti, Allah razı olsun... Uzun uzun konuşursun, işçi kıvranmaya başlar. karnına sancı saplanmış gibi kıvranır. Neden?.. İş yerine gidecek, ikiye yirmi kala teslim olacak. Beş dakika park işi var, iki otuzbeşte orda olması lâzım! "Tamam be hocam, Allah razı olsun ama, ben de işe gideceğim! Yönetici kızar, üç defa, beş defa bunu yaparsak ceza olur." diye düşünür. Tabii, onların hepsine dikkat etmek lâzım. Peygamber Efendimiz bir gün sabah namazını Kul ezü birabbil-felak ve Kul ezü birabbin-nâs ile çabuk kıldırdı. Halbuki sabah namazında uzunca sûreleri okurdu Peygamber Efendimiz. En kısa sûreleri okudu, selâm verdi. Sahabe-i kiram sordular: "--Yâ Rasûlallah, bu sefer namazı çabuk kıldırdınız, neden?.." "--Arkada kadınlar kısmında çocuk ağladı. Annesi huzursuz olmasın diye çabuk kıldırdım." dedi. Cemaatin ihtiyacını düşünmek gerekiyor. Diyor ki Peygamber Efendimiz: "--Sizden biriniz kendisi namaz kılacağı zaman, istediği kadar uzatsın, istediği sûreleri okusun! Ama cemaate namaz kıldıracağı zaman, kısaca kıldırsın! Çünkü içlerinde zayıf vardır, yaşlı vardır, hasta vardır." Allah rahmet eylesin, bir hocaefendi cumaya gitmiş. Nur içinde yatsın, meşhur bir hocaefendi... İmama demişler ki: "--Hutbeyi kısa tut, hocamız var hasta, dayanamıyor." diye bildirmiş, hocayı camiye getiren şahıs. Bu da müftülük filân yapmış, Türkiye'nin tanınmış bir alimi, sevdiğimiz büyük bir alim, ciddî bir alim... İmam hutbeyi uzatmış, o yaşlı alim de altını ıslatmış. Neden?.. İhtiyar, tutamıyor. Onu getiren, yardımcısı genç başından söyledi hocaya, "Çok uzatma!" dedi. Bak işte bu namazı kılamadı şimdi!.. Altını ıslatmış, ihtiyar; Allah etmesin insan sağlıklı iken bir şey değil de, hasta oldu mu neler oluyor. Yâni, cemaati düşünmek lâzım. Gelelim hadis-i şerife: Zaman yakınlaşırdan maksat, bereketsizleşir, hızlı geçer, bir şey yapamaz. --Hay Allah, akşam olmuş yâ, bugün hiç bir şey yapamadım! --Yapamazsın ya, bereketsizleşti zaman... Bu mânâya olabilir. Bir de yirmidört saat kısalabilir. Neden?.. Bak işte güneş batacakmış da, üç gün sonra batıdan doğacakmış. --O nasıl olur?.. Dünyanın ekseni, bir olay olup alt üst olursa, o zaman güneş batıdan doğar. Demek ki dünya, yanından bir kuyruklu yıldız mı geçecek, manyetik bir tesir mi olacak, ne olacaksa; ekseni alt üst olup yine aynı dönmesine devam ederken, güneş batıdan doğar. Benim aklıma gelen bu... Hadis-i şerif sahih, Peygamber Efendimiz öyle buyuruyor. Kim bilir ne olacak o zaman da, öyle olacak. Hakîkaten zaman kısalmış da olabilir ihtimalini anlatmak için söylüyorum. (Yetekàrabüz-zemân) "Zaman yakınlaşır." Bir cümlede kelimelerin ilk manâsı yüklendiği zaman, bir mânâ çıkıyorsa, o zaman o ilk mânâsı düşünülür. İlk mânâsının akla mantığa uymaması durumunda; o zaman mecâzî mânâsı vardır, bir başka türlü mânâsı vardır denilir. Misal veriyorum: "--Bizim arslanlar Galatasaray'a dokuz tane gol atmışlar." Düşünelim: Arslanlar top oynamaz. Arslanları görünce zaten ne Galatasaray kalır, ne kale kalır. Demek ki burda arslan kelimesinin hakîkî mânâsı yok, mecâzî mânâsı var, benzetme var. Bu tuttuğu takımı seviyor, takımın mensublarını arslan gibi görüyor. "Arslan gibi olan bizim takımın oyuncuları, öbür tarafa dokuz tane gol attı." demek isteniyor. Asıl mânâ mümkün olmazsa, mecâzî mânâya geçilir, ama sözlerde aslolan asıl mânâdır. Asıl mânâ mümkünse, asıl mânâ düşünülür, öbür tarafa kayılmaz. Kur'an-ı Kerim'de böyledir, hadis-i şeriflerde böyledir. Edebiyatta kelimeler hep aynı mânâsına kullanılmaz. Burda olduğu gibi teşbih maksadıyla başka anlamlarda kullanabilir. Meselâ: "--Sobayı yaktım." Soba yanıcı şey mi ki yaktın, soba yanmaz ki... Sobanın içinde odun yanar, kömür yanar, yakıt yanar... "Sobayı yaktım." ne demek, "Sobanın içindeki yakıtı yaktım." demek. Dilimizde böyle çok kelimeler vardır, bilmeden kullanırız. Aslında derin düşünürsen yanlıştır veya böyle izahı vardır. (Yetekàrabüz-zemân) "Zaman yakınlaşır." Hakîkaten de olabilir bu, bereketsizliğinden kinâye böyle söylenmiş de olabilir. 2. İlmin Kaldırılması (Ve yukbedul-ilm) "İlim tutulup alınır insanlardan..." Başka bir hadis-i şerifte Peygamber SAS Efendimiz, ashabına bildiriyor ki: "--Allah ilmi kullarına verdikten sonra onlardan almaz, toplumun içinden ilmi çekip almaz; alimleri alır." Ölür alimler... Falanca öldü, filânca öldü... Ah neydi o alimler, derya gibi adamlardı. Ne mübarek adamlardı, ne alim adamlardı. Alimler ölür, geriye cahil insanlar kalır. İnsanlar onlara mesele sorarlar. Onlar da kendi sivri akıllarına göre, kafadan atma, işkembeden atma cevap verirler. Hem kendileri dalâlete düşerler, hem de kendilerine soru soranı da şaşırtıp saptırırlar, dalâlete düşürürler. Ne olacak şimdi bunların ahirette cezası?.. Dalâlete düşen de cehenneme gidecek, dalâlete düşüren de cehenneme gidecek. Cehennemde bu ikisi kavga edecek. Cehennem ehlinin birbirleriyle cehennemde kavgalaşması haktır. Diyecekler ki: "Siz olmasaydınız, biz doğru yola gidecektik, siz bizi saptırdınız. Sizin yüzünüzden biz böyle saptık, dalâlete düştük." diyecekler, onlar da cevap verecekler, böyle kavga edecekler. Birbirlerine atacaklar kabahati ama, bir insanın birisi tarafından kandırılması mâzeret olmuyor. --Yâ Rabbi, o beni kandırdı!.. Kanmasaydın! Allah insanlar kanmasın diye peygamber gönderiyor, kitap indiriyor, hak yolu öğretiyor; hak yolu öğrenseydin!.. Allah cahili iki defa azablandırıyor. Bir yaptığı günahlı işten dolayı azablandırıyor, bir de niye bu cahillikten kurtulmak için ilim öğrenmeğe çalışmadın diye azablandırıyor. Bu da hadis-i şerifte bildiriliyor. İlim alınır mı, ilim nasıl alınır?.. Alimler gider, toplumda birtakım cahiller kalır. Onlara millet mesele sorar, yanlış cevap verirler. Bu devirde çok oluyor bu; televizyonlarda çok oluyor, gazetelerde çok oluyor. Adam bilmiyor dini, itiraz ediyor, olmaz böyle şey diyor. Kardeşim itiraz etme, hakkında hadis var bu senin beğenmediğin şeyin... Peygamber SAS Efendimiz söylemiş. Sen dar aklınla bunu doğru görmüyorsun ama, bunun hikmetleri var, faydası var, doğru, güzel... Müftü çıkmış bir yerde, senelerce önce, bizim sarık saran kardeşlerimize: "--Bırakın şu bid'at işleri!.." demiş. Bid'at işi değil! Bid'at, açık başla namaz kılmak... Normali başın sarıklı olmasıdır. Müftü bid'at der mi sünnete?.. Hadis-i şerifler var bu hususta... Ona itiraz olur mu, müftü der mi bunu?.. Camide musafaha yapıyorsun; "--Ne biçim tokalaşma bu, öyle şey olur mu? Böyle yapsana!" diyor. Öyle tokalaşma batıdan geldi. Ama eskiden böyle tokalaşılırdı, müslümanın musafahalaşması böyleydi. Sen öyle yapmayı tabii görüyorsun ama, aslında o tabii değil; sen şimdi İngiliz usûlüne göre tokalaşıyorsun. Peygamber Efendimiz: (Hàlifül-yehûde ven-nasàrâ) "Yahudilere, hristiyanlara uymayın, onlara muhalefet edin!" buyuruyor. "Onların selâmlaşması avuçladır, öyle selâmlamayın!" diyor. Genellikle öyle oluyor. Biz şimdi öyle yapmıyor muyuz?.. Senin dediğin gibi tokalaşma kurban bayramında, koyun pazarlığında olur. Kurban bayramında koyunu beğenirsin, sahibi ver elini der; elini alır, bir sallar, bir sallar, kolun çıkacak zannedersin. Kalmayınca böyle, doğrular yanlış sayılıyor. Zâten kıyamet alâmetlerinden birisi; doğruların yanlış sayılması, eğrilerin doğru sayılması, iyi insanların cemiyette kötü sayılması, kötü insanların başa geçmesi... Toplumda çok kötü değişmeler olur, ilim alınır. Nasıl alındığını başka hadis-i şeriflerden biliyoruz; alimler gider. Din ilmi öğretilmiyor, yeni alim de yetişmiyor; cahiller kalır. Din hürriyetinin en temel sonucu, insanın dinini çoluğuna çocuğuna serbestçe öğretebilmesidir. Bunu engelleyen zalimdir. Din ilmini engelleyen dinle savaş ediyor demektir. Öyle şey olmaz. --İmam-hatip okulları azaltılsın, Kur'an kursları kapatılsın!.. Sana ne? Sen mi verdin harcını, temelini sen mi attın? Ben halk olarak yapıyorum, sana ne oluyor?.. Deniz kuvvetleri komutanının imam-hatip okuluyla ilgisi ne? İrtica denizden mi çıkıyor?.. Sonra sen ne anlarsın? Paşa olmuşsun ama, sen ne anlarsın dinden?.. Diyanet İşleri Başkanı'na sorsana, müftülere sorsana, İstanbul müftüsüne sorsana... --İmam-hatip okulları azaltılsın, Kur'an kursları azaltılsın, tarikatların radyo televizyon yayınları kapatılsın... Niye kapatılsın, usûlüne uygun açılmış. Herkesin müstehcen yayın yapan televizyonu devam ederken, bizimki niye kapanıyor?.. ............... Susarsan başarırlar. Adam laiklik diyor, laikliği din düşmanlığı olarak kullanıyor, şeriatı düşman ilan ediyor, "Şeriat kahrolsun!" diye yürüyüş yapıyor. Şeriat İslâm şeriatı... Sen de gereken çalışmayı göstermezsen, "Bak biz altmışbeş milyon insan müslümanız!" demezsen, üç beş tane homoseksüel veya lezbiyen, lûtî veya bilmem ne, "Kahrolsun şeriat!.. Bizim cinsel özgürlüğümüzü engelleyen şeriat kahrolsun!" diyor. 3. Cimriliğin Artması (Ve yülkaş-şuhhu) "İnsanların gönlüne cimrilik sokulur." Şuhh, cimrilik demek. Hayır yapmıyor, hasenat yapmıyor, cimri, pinti, nekes, bahil... Eli hayra açılmıyor. Yâni, o zamanın insanları artık hayır hasenat yapmıyor, hayra para vermiyor. O hale gelir, bir alâmeti de bu... Cimri insana Arapçada şahîh derler veya bahil derler. Peygamber Efendimiz diyor ki bir hadis-i şerifinde: (En tesaddaka ve ente sahîhun şahîhun) "Sen sıhhatliyken, sağlamken, cimriyken tasadduk et! Fakirlikten korkarken, parayı severken, hayattayken, uzun yaşamayı umarken, ölüm uzakta diye düşünürken hayrını yap! Tasadduk etmeyi tâ ömrünün sonuna gelip de yatağa düştüğün zamana, öleceğin zamana kadar tehir etme!.." buyuruyor. Yatağa yatmış, son nefesini verecek: "--Falanca yerdeki tarlayı imam-hatip okuluna verin! Dükkânı Kur'an kursuna bağışladım..." Zâten artık onlar senin değil ki, ölüyorsun, mirasçılara kalıyor. "O zamana tehir etme! Sıhhatliyken ve içinde cimrilik duyguları varken hayrını yap!" diyor. Herkesin kalbinde cimrilik duygusu vardır. Herkes parayı vereceği zaman hesap eder: --Ben bunu verirsem, sonra akşama ne yiyeceğim. Oğlanı nasıl evlendireceğim, arabayı nasıl alacağım, kirayı nasıl ödeyeceğim; en iyisi vermeyeyim!.. Bunu kim diyor? Şeytan... Bir insan bilmem kaç tane şeytanın itirazlarını yenerek hayır yaparmış. Öyle kolay hayır yapılmıyor. İçinden türlü türlü laf geçiyor, itiraz çıkıyor, bilmem ne; olmuyor. Biz bizim Çanakkale'de bir yere gittik. Babam ordaki medresede okumuş, babamın okuduğu medreseyi göreyim diye gittik. Medreseyi yerle bir etmişler. Babamın hocası müderris efendi, [Çırpılarlı Hacı Ali Efendi] kendi parasıyla, belki halkın, akrabasının da yardımıyla çok güzel, geniş, çatılı bir cami yapmış. Sizin bu camiden büyük cami yapmış, yanına da 24 odalı medrese yapmış. Babam gitmiş orda okumuş. Ne kadar okumuş?.. Medreselerin kapatılması kararı çıkıncaya kadar okumuş. Şu babamın okuduğu medreseyi göreyim diye gittim; medrese yok, cami var... Camide namazı kıldık. Dedim: "--Burda medrese olacakmış, nerde bu medrese?.." Dediler: "--Yıkıldı." "--Bu bina ne?.." "--Tarım Bakanlığının toprak mahsulleri ofisinin mahsul toplama barakası... "--Medresenin yerini kim verdi buna?.. "--Muhtar..." "--Öyle şey olur mu? Tarım Bakanlığının açlıktan nefesi mi kokuyor? Tarım Bakanlığına yer mi bulunmadı da medresenin yerini götürmüşsünüz vermişsiniz; bu vebal... Kazmayı küreği getirin!" dedim. Böyle birbirlerine bakıyorlar, ben de biraz şakacıyım. "--Ne olacak hocam?.." dediler. "--Şu otları temizleyeceğim, medreseyi yeniden kuracağım. Yıkmışsınız siz, yeniden kuracağız." dedim. "--Hocam, biz buranın tapusunu Tarım Bakanlığına verdik." dediler. "--Hapı yutmuşsunuz siz, ahirette hesabını vereceksiniz. Birisinin malını sen nasıl olur da başka yere verirsin? Ali'nin Veli'nin malını Ahmed'e Mehmed'e vermeğe hakkın yok ki, sen nasıl verirsin?.. Hele bu ilim yuvası ise, caminin kenarında caminin malıysa, sen bunu nasıl verirsin?.. Çok büyük vebal... Hadi biz size yardım edelim, böyle bir Kur'an kursu, bu hocaefendinin ruhunu şad edecek; yaptığı işin yıkılmadığını, yaşadığını, devam ettiğini gösterecek bir müessese kuralım!" dedik. Orda hemen hallolacak bir şey değil. Sonra bizim arkadaşlar gitmişler. Ordan bir hacıefendi, "Tamam, ben size bir yer vereyim!" demiş. Arkadaşlar da gitmişler, yeri görmüşler, bana sabahleyin telefon ettiler. Dediler ki: "--Hocam yeri gördük." Dedim: "--Büyük mü?.. Ufacık tefecik bir şey olmasın, anlı şanlı olsun, geniş olsun! Beşyüz milyon lira cebimizde, hayrın ilk başlangıcı tamam, arkası da gelecek, köye hayır yapacağız." Akşam bir telefon daha: Hacı baba eve gitmiş, evdekiler hacıbabayı kandırmışlar, hayrından vaz geçmiş. "Bizim hanımlarımız razı olmuyor, hayır yapamayacağız!" demiş. İşte gönüllere cimriliğin sokulması da kıyamet alâmetlerinden birisidir. Halbuki mü'min cömerttir, Allah yoluna malını da verir, canını da verir. 4. Fitne ve Karışıklığın Artması İlim alınır, cimrilik kalplere sokulur. (Ve tazherül-fiten) "Fitneler zuhur eder." Fitne ne demek... Kargaşa, karışıklık... Ahir zamanda çok büyük fitneler olacak. Peygamber Efendimiz buyuruyor ki: (İnne yedeyis-sâatü fitenen kekıt'ail-leylil-muzlim) "Karanlık gece parçaları gibi büyük fitneler olacak." İnsan sabahleyin mü'min olarak kalkacak, sabah namazını kılacak, akşama kâfir olacak, dinden çıkacak. Karşılaştığı olaylardan, söylediği laflardan, kafasına saplanan fikirlerden akşama kâfir olacak. Akşama mü'min olarak gelecek, sabaha kâfir çıkacak. Neden?.. Geceleyin de işte radyolar, televizyonlar harıl harıl çalışıyor, neler olacaksa, ne fikirler gelecekse, sabaha kâfir olacak. Fitneye bak!.. "İnsanlar dinlerini az bir dünyalık menfaat uğruna satacaklar." diyor Peygamber Efendimiz. Az bir dünyalık menfaat için dinlerini satacaklar, ahiretlerini mahvedecek insanlar. Ahir zamanın dininde fitne olacak, imanında karışıklık olacak, mü'min sabahlayan, akşama kâfir olacak duruma düşecek. (Ve yeksürül-herc) "Herc ü merc olacak, herc ü merc çoğalacak." Herc kelimesini bilememiş dinleyen sahabe rıdvânullàhi aleyhim ecmaîn; (Vemel-hercü yâ rasûlallah?) "Herc nedir yâ Rasûlallah?.. Herc ü mercden muradınız nedir yâ Rasûlallah?.." diye sordular. (Kàle: Elkatl) "Öldürmek çok olacak!" buyurdular. Aşağı yukarı her aileye isabet edecek fitneler... Çocuklar ölecek, adamlar ölecek, öldürme çok olacak. Bunların hepsi kötü şeyler tabii; Allah cahillikten korusun, cimrilikten korusun, fitnelerden korusun... Böyle tecavüze uğrayıp da canımızı, malımızı zarara uğratmasın... Bazan düşünüyorum, ben Çeçenistan'da oturan bir hoca olsaydım ne yapardım, Ruslar bombaladığı zaman?.. Kardeşlerime yardımcı olmasam, dinimin gereğini yapmamış olurum. Yardımcı olsan da, olmasan da Rus ayırım yapmıyor ki, basıyor bombayı... Kurunun yanında yaş da yanıyor; Ruslarla çarpışan da ölüyor, çarpışmayanların da evi, barkı, canı gidiyor yine; ölen ölüyor. Ruslarla savaşmaya kalkmadı diye canını kurtaramıyor. Bosna-Hersek... "Komşuyduk, komşularımız bize saldırdı, komşularımız bizi yağmaladı, komşularımız bizi öldürdü. Beraber yaşıyorduk, hiç tahmin etmiyorduk, hiç ummuyorduk böyle bir şey..." diyorlar. Hattâ Yugoslavya dağıldıktan sonra, Bosna-Hersek ilk kurulduğu zaman, Boşnak-Hırvat federasyonu değildi o zaman, bir İslâm devletiydi. Bosna-Hersek kuruldu, Aliya İzzetbegoviç seçildi. O zaman demişler ki: "Bu eski Yugoslav ordusundan kalma silahları ne yapacağız biz; burda artık lâzım olmaz, Türkiye'ye gönderelim!" demişler. Akıllarına gelmemiş, "Böyle harbler darplar olup da, çoluk çocuk perişan olur, canımız gider, malımız gider, evimiz diyarımız elimizden gider." diye tahmin bile etmemişler. Uyanık olsana biraz, tahmin etsene, etrafındakileri takip etsene, niyetlerini yoklasana! İhtimallere karşı tedbirlerini alsana mübarek!.. Alınmamış yâni... Biz olsaydık ne yapardık?.. Toplumu bir insan çekip götüremez. Toplum uyanıksa uyanır. Toplum uyanık değilse, birisi hakkı söyler söyler, ötekiler dinlemez, yine bildiğini okur. Allah söyleyeni kurtarır, ötekileri helâk eder. İbrâhim AS Nemrud'un şerrinden kurtuldu, kavmi helâk oldu. Lût AS kurtuldu, kavmi helâk oldu. Lût AS'ın karısı inanmamışlardandı, o da helâk oldu. Nuh AS'ın kavmi inanmadı; Allah Nuh AS'ı kurtardı, kavmi helâk oldu. Nuh AS'ın oğlu da inanmayanlardandı, o da helâk oldu. Allah yolunda çalışacaksın, Allah çalışanı koruyor. Çalışmayan, ben kurtulurum sanan, yine belasını buluyor, cezasını çekiyor, hayatını kaybediyor, malını kaybediyor. Allah'ın imtihanı... Malın için mi cihada gitmedin; aldım malını... Canın için mi cihada gitmedin; buldun belânı... Afganistan'da böyle, Suriye'de böyle... Çeçenistan'da, Bosna-Hersek'te, dünyanın her yerinde böyle... Ne yapması lâzım müslümanın?.. Allah'ın emrini tutmağa çalışması lâzım!.. Daha ne yapması lâzım ilk başta?.. İlk başta müslümanın İslâm'ı korumak için, müslümanlığı yaymak için çalışması lâzım! Her şey rahatken, evi barkı tamken, bir sıkıntı yokken, İslâm için çalışması lâzım insanın... --Şu anda rahat mıyız hepimiz?.. --Rahatız. --Karnımız tok mu?.. --Elhamdü lillâh... --Sıcak suyumuz, soğuk suyumuz var mı, arabamız var mı, maaşımız var mı, iyi miyiz?. --Elhamdü lillâh, Türkiye'den çok daha rahatız, iyiyiz, her şeyimiz var... Şimdi İslâm için çalışacaksın!.. Çalışmadın... Çalışmadığın zaman işler daha berbada gidiyor, o zaman çok büyük zahmetlerle, çok büyük paralarla düzelecek duruma geliyor. O zaman da çalışmadın, paraları da vermedin... O zaman iş daha büyük felâkete dönüşüyor, bu sefer savaşa dönüşüyor; veremediğin, kıyamadığın para da gidiyor, can da gidiyor. Allah'ın imtihanı böyle... Benim etrafıma baktığım zaman, dünya üzerindeki İslâm ülkelerinde cereyan eden olaylardan gördüğüm bu... Afganistan meselâ... Afganistan, Kur'an-ı Kerim'e göre, şeriat kanunlarına göre yönetilen bir ülke idi, başlarında şahlar varken... O zaman bizim Mehmed Zâhid Kotku Hocamız sağdı. Bir gün bana dedi ki: "--Es'ad kalk, Afganistan'a gidelim, oraya yerleşelim! Çünkü şeriatla idare oluyor." Afganistan o durumda iken, Afganistan'daki müslümanların ne yapması lâzımdı?.. İslâm için çalışması lâzımdı. Mektepler açması lâzımdı, kolejler açması lâzımdı. Evlâtlarını İslâm'a göre yetiştirmeğe çalışması lâzımdı, uğraşması, didişmesi lâzımdı. Fırsat müsait, hükümet taraftar, destekliyor. Onlar yapılmadı. Afganlıların yetiştirdiği adamlar Rusya'ya gitti, Rusya'da tahsil gördü. Babrak Karmal gibi, bilmem ne gibi hain olarak geldi, komünist olarak geldi. Müslümanlar iyi çalışmadığı için evlâtlar gayrimüslim zihniyette yetiştiler, memleketlerine zararlı mahlûklar olarak geldiler. Derece derece iş kötüye gitti, çalışmadıkça daha betere gitti, çalışmadıkça daha betere gitti... Sonunda Afganistan'ın yarısı mahvoldu. Evler mahvoldu, canlar gitti, üç-dört milyon insan öldü. Hâlâ da oturmadı. Çünkü, İslâm için rahat zamanında iyi çalışılmadı. Şimdi bizim çok çalışmamız lâzım! Rahatız ya, rahat zamanımızda çok çalışmamız lâzım!.. Gayet huzurlu, tatlı gider bu işler, çok kolay hem de sevabı çok... Ama bunu yapmazsak, iş kötüleşir, kötüleşir, felâkete dönüşür. Dünya üzerinde hep böyle olmuş. Onun için Allah bize olanlardan ibret almayı nasib etsin, istenmeyen duruma düşmemeyi nasib eylesin... b. Şeytanın Yanıltması İkinci hadis-i şerife geçiyorum: 507/2 (Yetelâabü bikümüş-şeytànü fî salâtiküm men sallâ felem yedri e şef'un ev vitrün felyescüd secdeteyni feinnehümâ temâmü salâtihî) Buhârî'den, Tayâlisî'den, İbn-i Asâkir'den Osman RA'ın rivayet ettiği bir hadis-i şerif... (Yetelâabü bikümüş-şeytànü fî salâtiküm) "Siz namazda iken, şeytan gelir, sizinle dalga geçer, oynar. (felem yedri e şef'un ev vitrün) Onun için namazı kılan ikinci rekâtta mı, üçüncü rekâtta mı olduğunu bilmez." Şaşırdı, şeytan aklını çeldi, oynadı, oyaladı. Öyle olduğu zaman ne yapacak? Gàlib kanaatine göre namazını kılacak. "Sonra, (felyescüd secdeteyn) sehiv secdesi gibi iki secde yapsın! (feinnehümâ temâmü salâtihî) Bu iki secde, namazın tamamlanmasıdır." diye Efendimiz böyle buyurmuş. Şeytan, insanı aldatmakla uğraşan bir mahluktur. Ateşten yaratılmıştır. Allah salâhiyetvermiş, bizim tarafımızdan görülmüyor, o bizi görüyor. Tehlikeli tarafı bu... Görmüyoruz düşmanı, o bizi görüyor. Hem dışımızda var, hem içimizde var. İçimize de girebiliyor, kalbimize de, kafamıza da girebiliyor. Şeytan ne yapıyor?.. Vesvese veriyor insana, öyle mi, böyle mi diye aklını karıştırıyor. Başka?.. Başka bir şey yapmaz, sadece vesvese verir. yapabildiği o kadar... Şeytan, ezan okunduğu zaman ezanın duyulmayacağı yere kadar gider. Ezan bittikten sonra namaz kılanın yanına gelir, aklını karıştırıp rekâtlarını şaşırttırır. Bazen abdest alanın yanına gelir, abdesti kaçmış gibi bir duygu verir ona; yeniden abdest aldırtır. Ellerini yıkarken bir daha abdest kaçmış gibi olur; hadi yeniden abdest alır. --Ne oldu?.. Abdest kaçtı gibi geliyor. --Olmaz öyle şey, kaçtı gibi gelmek yok!.. "Yakîn şek ile zâil olmaz." demiş kitaplarımız. Öyle şüphe ile bozulmaz. Nasıl bozuldu gibi?.. --Yellendim filân gibi sanıyorum. --Olmaz; sesini duyduysan, kokusunu duyduysan, yellendin. Aksi takdirde, orası kıpırdadı gibi oldu diye bozulmaz. Çünkü şeytan aldatıyor, vesvese veriyor. Abdestinde şaşırttırır, vesvese verir; oldu mu olmadı mı, kaçtı mı kaçmadı mı dedirtir. Namazında rekâtları şaşırttırır, aklına başka şeyler getirtir. Hayır yapacağı zaman, hayır yaptırmaz. "Deli mi oldun sen, bu kadar mark verilir mi, çoluk çocuğun ne yiyecek? Fakir olursun, sakın ha verme, benden sana nasihat..." der. Hep yaptığı şeyler bunlar... Hattâ fırsat bulursa gelir; (İz kàle lil-insânikfür) insana, "Kâfir ol!" der. (felemmâ kefera) Kâfir olduğu zaman, (kàle innî berîün minke innî ehàfullàhe rabbil-àlemîn) 'Ben bir şey yapmadım, benim seninle ilgim yok, sen kendin yaptın, ben Allah'tan korkarım!' der." Mendebur, az önce sen söyledin ya... Aldatır, ondan sonra kenara çekilir, alay eder. Karıyı kocayı birbirine düşürür, saç saça, baş başa; tabaklar kırılır, sandalyeler kırılır, camlar kırılır... Şeytan öbür tarafta, "Bak aldattım bunları, birbirlerine nasıl düşürdüm, nasıl kavga ettirdim." diye güler. Kardeşi kardeşe kavga ettirtir. Şimdi tabii, Allah şerrinden korusun, şeytanın böyle bir sessiz sedasız içimize girip, aklımıza girip bizi şaşırttığı unutmayacağız, onun düşman olduğunu bileceğiz. Çünkü Allah diyor ki: (İnneş-şeytàne leküm adüvvün fettahizûhü adüvvâ) Şeytan sizin düşmanınızdır, onu düşman belleyin, gaflete düşmeyin!" buyuruyor. Kafanıza bir fikir geldi mi, "Hadi ordan, ben seni dinlemiyorum!" diyeceksiniz, şeytana yüz vermeyeceksiniz. --Başka bir çare yok mu hocam?.. Şeytanın vesvesesinden kurtulmak için, bir çare de abdestli gezmektir. Abdestli oldu mu, şeytanın sesi kısılır, uzaktan uzağa sinek vızıltısı gibi kalır; insan o zaman şeytana uymaz. Abdestsiz olduğu zaman, sanki kulağının dibinde hoparlörü sonuna kadar açmış da bağırıyormuş gibi tesiri çok olur. Abdestliyken mânevî bir zırh içindeymiş gibi oluyor, tesiri az oluyor. Onun için, abdestli gezmenizi tavsiye ederiz. Bu diyarlarda abdestsiz yere basmazsanız, şeytanın şerrinden korunursunuz. Bir de evden çıkarken Allah'a sığının, "Ezü billâhi mineş-şeytànir-racîm. Bismillâhir-rahmânir-rahîm." deyin! Her fırsatta Allah'a sığının! "Ezü billâh, tevekkeltü alellàh, lâ havle velâ kuvvete illâ billâh" deyip evden öyle çıkın! Allah'a tevekkül edene şeytanın dişi geçmez. (İnnehhû leyse lehû sültànün alellezîne âmenû ve alâ rabbihim yetevekkelûn) Rabbine tevekkül edenlere şeytanın tesiri olmuyor. (Tevekkeltü alellàh) "Yâ Rabbi, ben sana tevekkül ettim." diyerek evden çıkarsan, tesir edemez. Abdestli gezersen, tesir edemiyor. Allah'a sığınırsan, tesir edemiyor. Aksi takdirde tesir eder ve kandırır. Çok kandırır. Abdestsizken gelir, kandırır, günahı işlettirir. Abdestli olsaydın kandıramayacaktı, günahı işlemeyecektin. Abdestsizken yaptırır; günah olduğunu bile bile, yapmayayım diye diye, geri geri gide gide yaptırır. Sen yapmak istemez gibiyken yaptırır. Neden?.. Abdestsizken tesiri güçlü oluyor, abdestliyken tesiri az oluyor; bunu bilin! c. Cehennemin Getirilişi Üçüncü hadis-i şerife geldik. Bu hadis-i şerif de cehennemle ilgili. Taberânî İbn-i Mes'ud RA'den rivayet etmiş. Cehennemi anlatıyor Peygamber Efendimiz, diyor ki: (Yücâu bicehennem) "Cehennem getirilir." Nerden nereye getirilir?.. Mahşer günü, olduğu yerden mahşer halkının yakınına getirilir. Nasıl getirilir?.. (Tükàdü biseb'îne elfi zimâmin) "Yetmişbin dizginle cehennem çekilerek getirilir mahşer halkının yanına... (Mea külli zimâmin seb'ûne elfe melekin yecürrûnehâ) Yetmişbin dizgin, ip, zincir; her birini yetmişbiner melek tutuyor. O vaziyette cehennem getirilir mahşer halkının yanına..." Bu hadis-i şerif bu kadar da, ben burda olmayan kısmını size birazcık anlatayım: Kükrer cehennem, o tarafa o tarafa alevleri saldırır. Hani bazan ahşap evler filân yanar, alevleri böyle saldırır. Böyle saldıracağı hadis-i şeriflerde bildiriliyor. Ve Allah-u Teàlâ Hazretleri cehenneme kâfirleri atar. Kur'an-ı Kerim'de bildiriliyor ki, attıkça; --(Hel imtele'ti) "Tamam mı, doldun mu, için tıklım tıklım doldu mu yâ cehennem?.." diye sorar. (Veteklü) O da: --(Hel min mezîd) "Var mı daha yâ Rabbi? Daha varsa gönder yâ Rabbi!" der. Her insanın --şu odada oturanlar dahil--cehennemde yeri vardır. Her insanın cennette de yeri vardır; kâfirler dahil, Alman Hans dahil... Cennetlik olursa cennettteki yerine gider, cehennemlikse cehennemdeki yerine gider. Hiç eksiklik, fazlalık yok... Onun için hepimizin aklımızı başımıza toplamamız lâzım! Biz mü'miniz. Amentü billâhi ve melâiketihî ve kütübühî ve rusülihî, vel-yevmil-âhiri... Ahirete inanmışız. Ondan sonra ahirette ne var?.. Cennet haktır, sırat haktır, cehennem de haktır, hesap da haktır, hesap da olacak. Din gününün sahibi Allah... Mizan haktır. Ölçülecek. Nasıl ölçülecek?.. Ahirette amellerin tartılacağı öyle bir terazi olacak ki, yedi kat semavât kefesine konulsa alacak kadar büyük olacak. O mizanın azametini görünce, melekler kenarda titreyecek Oraya ameller konulacak, konulacak; sevaplar, günahlar tartılacak. Sevapların, günahların tartılması haktır. (Vel-veznü yevmeizinil-hakku) "Rahman olan Allah'ın ahirette kullarının amellerini tartması haktır." (Femen ya'mel miskàle zerretin hayran yerah) "Güneşin ışığında görülen bir uçuşan tozun ağırlığı kadar hayır işleyen, hayrın karşılığını görecek ahirette... O kadar, bir toz zerresi ağırlığı kadar şer işleyen, şerrin karşılığını görecek." Yâni hayrının karşılığını, şerrinin karşılığını ahirette bulacak. Zerre kadar havada uçuşan, güneş vurduğu zaman perdenin arasında havada uçuşan, o tozun ağırlığı miktarı hayır işleyenin o hayrı da hesaba girecek. O kadar ince... Tozu tozuna, incesi incesine hesap olacak; zerre kadar hayır işleyen hayrının karşılığını görecek, zerre kadar şer işleyen şerrinin karşılığını çekecek. Allah-u Teàlâ Hazretleri bizi bunları unutmayan, bunlara göre hayatını düzenli yaşayan, cenneti kazanmağa çalışan, cehennemden korunmağa çok dikkat eden akıllı müslümanlardan eylesin... Eğer bir insan kendisini cehennemden koruyamıyorsa, o adam akılsızdır, aptaldır, beyinsizdir, sefihtir, gàfildir, cahildir. 25. 03. 1997 - Hamburg / ALMANYA |